Toen ik studeerde in Gent kon de boog uiteraard niet altijd gespannen staan. Al zou men mij dat nu niet meer aangeven, ik had een passie. Dans. Moderne dans, mime, noem maar op. Heelder weekends gingen er aan op. 

En soms trok ik naar D’ Oude Kapel. Een ietwat schimmig gebouwtje aan de Blandijnberg. Zoals de naam het al zegt was het een kapel die omgebouwd was tot een dansruimte. Heel licht, heel aangenaam, maar ook rudimentair. Jettie Roels inspireerde daar met Indische dans en Pol Van Assche was de fijne bezieler van de tango. Lukas Vandenabeele gaf er mime. Heerlijke tijden.

Veel later heb ik kerken nog in andere hoedanigheden mogen bezoeken. Als hotel in Maastricht, of als boekhandel, en uiteraard ook als discotheek, in Amsterdam. Het lijkt een logische gedachtengang. Het geloof is (bijna) weg, de gebouwen staan leeg, en herbestemming van – meestal mooie – architectuur lijkt een logische en efficiënte oplossing.

Maar misschien moeten we ook eens in de andere richting kijken. Het klassieke misritueel verdwijnt. De pastoor die even tekst en uitleg geeft over hoe we onze levens moeten leiden vindt geen publiek meer. Omdat de woorden hol werden, omdat het teveel geprevelde formule en te weinig bezieling in zich draagt.

Het is niet omdat er niet meer naar de pastoor geluisterd wordt, dat die taak wegvalt. Alleen moet die boodschap misschien wel anders verpakt worden. De behoefte aan spiritualiteit en zingeving, die zich op zijn smalst manifesteert op sociale medianetwerken waar mensen quotes en inspiratie met elkaar delen, is een realiteit. Nu gebeurt dat dus in het virtuele vacuum van Instagram en Pinterest.

Laat ons eens nadenken waar we dat anders zouden kunnen doen? Dan ga ik bij mezelf te rade. Waar gebeurt mijn denkwerk, de reflectie over het bizarre leven? Op cafés en in restaurants. Goede plekken om gedachten te laten rijpen. Mijn favoriete ontmoetingsplaatsen. En wat is de eucharistie anders dan een maaltijd? Laat ons – zoals in de kloosters – zorgen voor restaurants waar teksten en gedachten circuleren, die de schransers aanzetten tot reflectie, en de zuipers tot matigheid of vurige, hoogoplopende discussies. De spiritualiteit komt terug onder de mensen. De schrijvers, de denkers de poëten zullen de nieuwe voorgangers worden. 

De restaurants worden de kerken van morgen. En de kerken kunnen we voor iets anders gebruiken. Maar we doen dat niet elitair en doordesemd van snobisme, in eetplekken waar het enkel over ‘mooi voedsel’ en ‘gezien worden’ gaat. 

Neen, er moet een nieuwe beweging ontstaan, waarbij het restaurant wordt zoals de werkplaats van de vrijmetselaars. Werken rond ideeën, onder het genot van drank en spijs. En dat mag best in eenvoudige eet- en dranklokalen ook.

En de subsidies voor de erediensten gaan naar de schrijvers en de dichters. Wij mogen ook eens iets hebben!