Een foto, ineens terug gevonden, tussen papieren en oud spul.
Ik zie me nog dat trapje van de winkel aflopen. Jan was er bij – mijn oudere broer – en het buurjongentje, wiens naam ik al lang niet meer ken. Zijn papa leverde fruit bij ons op school. Met een vrachtwagen. Daardoor alleen al kreeg hij mytische proporties. Jacques, of Roger, denk ik. Onze ouders zagen elkaar tijdens de weekends, en ik vond die van hen beduidend interessanter omdat ze een vrachtwagen hadden met hun naam op geschilderd. Enkel de brandweer was beter…
Maar daarover gaat het niet, het gaat over dat paneeltje, voor op de pui van onze winkel. Piedboeuf…
Piedboeuf. Ik heb altijd gefantaseerd over dat merk – of liever, het was een verhaaltje, geen merk, wij dachten niet in merken. Onze merken waren simpel en lagen erg dicht bij wat we beleefden… Bic, Kodak, Saroma, Jacky. Dingen van alle dag.
Piedboeuf. Een tafelbier. De gruwelijk schelmse tekening. Het moeilijke woord..voor jongetjes die net konden lezen toch. Wat het niet allemaal oproept. Fris gewassen pyamajongens,gladgekamde zijstrepen, bij oma aan de stoof.
Piedboeuf. Pietje De Boef, we bleven er over fantaseren,mijn broer en ik. Nooit tevreden met de interpretaties, altijd blijven denken over wie dat bier nu eigenlijk maakte, en alle ongrijpbare beelden die dat met zich bracht.
Piedboeuf. Westvlaamse Madeleines. Eierkoeken met echte boter, etend op ‘den toile ciré’ bij Mémé. Vliegen tellen die nog spartelend tegen de Vapona vliegenvanger klitten. De geur van zeep op steen, de pompsteen – want er kwam nog echt water uit de pomp – waar mémé ons ’s morgens rozig rood schrobde. Om zes uur ’s ochtends was het huis proper, om zeven uur werd het eerste kleinkind aan de pompsteen gewassen, afgeschuurd, geschrobd, om nadien boterhammen met groseilleconfituur te eten. En melk met een scheut koffie. Ze sneed brood tussen haar massieve borsten. De schellen waren allemaal even dun. Het ontzag van de kleinkinderen groeide per snede. Mémé had lang zwart haar, dat tijdens het ontbijt in een strenge wrong rond haar kop gedraaid werd. Voor ze bij haar dochters ging kuisen, met de fiets. Heel Pittem trok ze door… De vrouw van ‘ne zwarten’, maar daar trok ze zich niets van aan. Trots, lijfsbehoud en devotie. De vrouw was daar uit opgetrokken.
Piedboeuf. Donker, zoet tafelbier. In limonadeglazen, voor de kindjes. Terwijl nonkels met luide stemmen bralden en lachten. Altijd was er eten, altijd was er volk. Wij kregen schellekes salami en kaantjesvlees met gebakken patatjes. De nonkels kregen echt vlees… Rode oortjes, omdat we wat langer mochten opblijven en voelden dat de gesprekken tussen de ‘groote mensen’ over dingen gingen die ons niet aanbelangden.
Het zalig gevoel van doodmoe tussen gesteven, gestreken lakens, ondergestopt te worden door een strenge oma, nachtemmer binnen bereik. Nog even fluisteren over de voorbije dag, maar niet te lang, want we hadden schrik van pépé.
Pépé was waarschijnlijk de braafste mens die ooit op aarde rond liep, maar dat wisten wij niet. We probeerden enkel om mee te mogen. In de duiventil, in het konijnenhok, vanachter op de fiets. Naar het café, met ‘de constateur’ tussen ons in. Dat magische instrument, waar het bandje, het ringetje van de duif in zat. ik stelde me dat zo voor… en alle gruwels om dat ding van een beest af te krijgen.
Piedboeuf,de afkoopsom van Pépé, mijn grootvader. Hij wou uitzonderlijk ook een keer aanwezig zijn als één van de kinderen thuiskwam op zondag, maar de duiven toch moesten vallen.Ik was zijn petekind. Ik kreeg zijn stofjas en alpinopet op en mocht op het krukje in de tuin kijken tot de duiven vielen. Saai, maar een vertrouwenspost, en ik bleef op het krukje zitten.Na drie uur intens turen, begon ik te spelen, en verloor de duiven uit het oog. Pépé vloekte, maar besefte ook dat het eigenlijk zijn fout was, niet de onze. De bolwassing werd weggespoeld met een glaasje Piedboeuf. alles was vergeten, de grote prijs zou volgende keer wel vallen. “Quimper, alle duiven gelost”.
Piedboeuf. Ik ben 5, we wonen in Brussel. Een snoep/drank/sigarettenwinkel van mijn mama, met een speelgoedkraam. Een tijd van hoop en plezier voor mijn ouders, niet veel later bruut overschaduwd door grootstadsgeweld, waardoor niets meer hetzelfde werd. Zijzelf ook niet.
Snoep, drank, sigaretten. Een genotswinkel, verboden vrucht, voor iedereen wat wils. Ook voor ons, Jan en ik. Bounties en Mars, daar ging het niet om. Het duurste artikel van het speelgoedrekje, een blikken fluitje van 5 frank. Jan en ik gingen het stelen, ’s ochtends vroeg, en werden betrapt. Geen Piedboeuf, minstens een week.
Piedboeuf. Het reclamebord, ontelbare keren met kindervingers beroerd, nu ineens heftig en levendig aanwezig. De onschuld van altijd mooie zomers en spelen in het Josafath park is weg. Niemand stond er ooit bij stil dat het maar voor even was, en vanaf later bittere ernst.
Piedboeuf. Nooit beseft dat een oud merk zoveel in zich kon dragen. Proust had het niet scherper kunnen stellen Proost!
Just! Guidooohh 
Als je daarover begint na te denken inderdaad een magische periode. Een tijd waarin ‘mannen’ nog echt uit klei werden opgetrokken. Met handen als koolschoppen. Koffie met ‘nen druppel’. En ‘ne zoeten’ voor de dames, want nen druppel was ‘te straf’. Van een barkast gevuld met de meest liederlijke merken en flessen. Elixir d’Anvers, pipi kleur, Marie Brizard, geen kleur, Rum Negrita, met die getekende veelkleurig uitgedoste negerin op het etiket. Uit die tijd stamt trouwens het échte ‘konijn op grootmoeder’s wijze’, met groene bonen -zelfgekweekt remember- en aardappelen met veel saus erover. Een konijn dat diezelfde morgen -met zijn achterpoten samengebonden opgehangen aan een haak in de muur van ‘het kot’- door pépé vakkundig gestroopt was en nadien ontdaan van allerlei kleffe troep die daar vanbinnen in zat. Tot afschuw van al wie daar stond naar te kijken. En als je lang genoeg bleef kijken dan kreeg je zo’n zachte konijnepoot. Een bruine of een zwarte, dat waren de mooiste. Witte had je niet, dat waren altijd gele… 🙂 Hoeveel duiven heb ik trouwens niet ritueel zien geslacht worden door mijn grootmoeder. Michel Vandenbosch zou haar hebben laten vierendelen mocht hij bij zo’n terechtstelling aanwezig zijn geweest. De pluimen vlogen in het rond. En van die ‘barbarie-momenten’ moet je toch ook meegemaakt hebben? Van die lompe eenden, halve ganzen eigenlijk, met wratten rond hun bek en te lelijk om rond te lopen. En voor het pluimen even in kokend water, ‘want dan pluimden ze beter’. Man, nooit geweten dat een eend zo kon stinken. En om in het fauna moment te blijven: ook de gevleugelde (nu ja…) woorden ‘de keuns zitten aan den draad’ komt uit die tijd. Al had die uitspraak voor een mannetje van 5-6 jaar destijds een heel andere betekenis dan vandaag. Ze zaten toen ook écht aan den draad en je moest vooral opletten als je met je vingers tussen de kotjesdraad ging. En zeker zien dat je niet vast kwam te zitten. Als de keuns vandaag aan den draad zitten moet je nog altijd opletten met je vingers, maar ze bijten zo hard niet meer… 😉
Trouwens de lijst met inspiratiethema’s uit die tijd is eindeloos. Denk maar aan de zwart-wit tv -een Siera of een Philips-, en kijken naar Brussel Vlams (met één a) en Brussel Frans. En zo’n bruin bakje erop met een draaiknop ‘om te veranderen van post’. Ja want we waren modern geworden, enige tijd daarvoor moest pépé nog naar de zolder om aan de antenne te draaien. Of had je stroring en sneeuw in het beeld omdat het regende. Weet je nog, van die afgeknapte tv-antennes op het dak als het eens gestormd had? En wat nog? Mazoutkachels van NestorMartin, ja diezelfde van de frigo’s en de vriezers… :-). Fietsen van Novy, geschaafde ellebogen en knieën omdat je weer eens te kort gedraaid had…
Genoeg klef jeugdsentiment, bel eens naar Barabas dat hij zijn teletijdmachine klaar zet. Of beam me up Scotty… Koekelare watch out here we come. En woa moe je gie noartoe joengne?
zeker dat wij geen broers zijn?
pépé slachtte zijn konijnen idd zo, en we kregen ook een pootje, onwaarschijnlijk hoge ruilwaarde. En vissen in de beek. Eindeloze middagen in en rond de konijnenkoten, sprietjes stro door ’t gaas steken.
Café correto, avant la lettre als nonkel marcel stiekem een halve cognacfles in zijne koffie kletste, zonder dat mémé het gezien had.
Schoon, eel schoon!
De bewondering bij het zien van pépé die -roerloos als een reiger- zijn spade in de grond ploft en seconden later een mol -levend en wel- uit de grond tovert… Om de fluwelen graver daarna even doeltreffend spadegewijs de kop in te slaan. One way naar de eeuwige mollenvelden.
In die tijd zaten mollen nog onder de grond… 🙂
Heel mooi. Mijn schoonmoeder vindt het trouwens zo erg dat ze dat niet makkelijk meer vond toen haar kleinkinderen klein waren, ze wou hen dat ook leren drinken. Maar dus niet meer voor deze harde 21ste eeuw blijkbaar.
het is nog te vinden hoor… maar idd moeilijk. En de smaak is ontgoochelend en staat erg ver af van het avontuur uit de kindertijd.
Schoon. Echt schoon.
Dank je.
Those were the days. Van warm eten om half twaalf en daarna een schep soep waarmee zich de laatste beetjes van je eten vermengden, want je bord moest u eenmaal uit. Van die dikke, zelfgemaakte soep met kilo’s groenten, door pépé gekweekt. Soep met vermicelli, met lettertjes en sterretjes en een mergbeen met soepvlees. Een tijd van speelkleren en zondagse kleren. Van mee naar de kerk en naar de markt. Een pistolet met een worst ertussen aan het vleeskraam. Maar ook van seizoensarbeid, van naar Frankrijk gaan, ‘naar de bieten’. Een tijdperk van eten in de achterkeuken en zondags bezoek ‘in de voorplaats’. Enzovoort. We worden ouder papa…
Heette zo’n spel voor de duiven niet een constateur trouwens? Of was dat de vrouw des huizes die niet meer kon doen dan constateren dat heure vint weer te veel gezopen had met zijn vrienden op café tijdens het wekelijkse partijtje manillen?
Yves… ‘hi zi van de streke zekerst?’ ik herken alles wat je schrijft. En inderdaad het was een constateur. Ik ga dat aanpassen. Bedankt voor de correctie 😉
Ik heb onlangs nog tegen iemand gezegd dat wij soep na het eten kregen, en die kon dat niet geloven… 🙂