Eddy Merckx en het eredoctoraat

Eddy Merckx. Ik ben een fan. Altijd geweest, en het zal altijd zo blijven. Toegegeven, er is een periode geweest dat ik het alleen voor Roger De Vlaeminck had, meer vanuit een soort underdog positie  (en ook omwille van de Brooklyn truitjes, als ik er over nadenk).

Misschien is het dat wel wat me definitief naar Merckx haalde. Die bruine Molteni truitjes, nooit meer zoiets mooi lelijks gezien. Daarnaast had je ook nog de zwart-wit geblokte Peugeots. Stukken mooier dan wat je nu ziet rondrijden, maar dat zal de nostalgische oude man in mij zijn.

Merckx, dat was voor mij ook  “Café Het Sportwiel”, op de markt in Hamme, waar ik met “de mit mina”, mijn doopmeter, mee mocht op café. Wij mochten op de Jackpot spelen en de Miss America, zonder enig benul van wat we aan ’t doen waren, en zonder dat we er verslaafd aan werden. We kregen ook limonade en een stuk chocolade van de Jacques. Als het tegenviel met bananenvulling, maar op goede dagen met aardbei of praliné. Een biljartzaal vol vergeelde foto’s van ‘onze held’, in ’t roze, in ’t geel, in de regenboog. Faema ook, dat andere merk dat ik door hem leerde kennen. Merckx is mijn jeugd.

En Merckx kreeg onlangs  een eredoctoraat van de VUB.  Ik ben blij voor hem. Maar ik weet niet of ik er in het algemeen blij om ben.
Die eredoctoraten, dat wordt zo’n beetje de PR tool van veel universiteiten. Five minutes of glory door het aantrekken van een bekende mens en dan maar hopen dat er gespind kan worden  en dat de universiteit wat langer in de belangstelling blijft. Anders kan je dat toch niet uitleggen?
In mijn hoofd waren eredoctoraten  een manier om verdienstelijke wetenschappers te waarderen voor hun werk. De Alma Mater was bijvoorbeeld Leuven, maar Gent erkende de verdienste, al dan niet binnen het kader van een of ander interuniversitair samenwerkingsverband.

Cambridge en Oxford, een beetje roeien, maar  daarnaast ook erkennen en stimuleren, en het onderzoek een zet geven.  En allicht zal daar wel wat politiek mee gemoeid zijn, maar het was in mijn naïef hoofd een verhaaltje dat klopte.
Ik kan er ook nog inkomen als manier om studenten van de eigen universiteit, die iets betekenden op maatschappelijk of professioneel vlak, in de kijker te plaatsen. Nog steeds ok. Dat Verhofstadt een eredoctoraat zou krijgen van de Universiteit Gent, waarom niet?  Een academisch ridderschap, ik zie er de logica  wel van in.
Nog een stap verder, maar nog steeds verdedigbaar is de ‘gekende publieke figuur’.  Stel dat je als universiteit baanbrekend werk verricht rond ontwikkelingswerk, politieke ontvoogding of de conservatie van het wildbestand op de grote ijsvlaktes, dan kan het wel gebeuren dat je iemand die er zich voor ingezet heeft, of er zijn levenswerk van maakte,  die academische erkenning wil geven als blijk van appreciatie.Bono opent meer deuren en mobiliseert  een stuk steviger dan pakweg rector Oosterlinck.

Maar nu komen we dus in een nieuw stadium… BV’s krijgen eredoctoraten, zogezegd als lifetime achievement, of iets in die strekking.  Ik gun Merckx alles, tot en met het premierschap, sportman van de eeuw en desgewenst het universum. Ik gun hem zelfs de totale koninklijke dotatie, maar zoals we nu bezig zijn, worden de eredoktoraten gebanaliseerd tot het ‘komen eten’ van het academisch milieu. Ergens is dat spijtig.  En Merckx zou Merckx niet zijn mocht hij zelf ook niet licht zijn twijfels geventileerd hebben.

Ne schone sportman, ze mogen dat niet in een habijt of toga steken!